به گزارش مشرق، نوسان قیمتها در بازار محصولات پروتئینی در بیش از یکسال گذشته همواره یکی از دغدغه‌های مردم برای معیشت به حساب آمده است.
با افزایش قیمت گوشت قرمز و کاهش سرانه مصرف تا ۵۰ درصد در کشور، مصرف مرغ افزایش پیدا کرد. با این حال رشد قیمت دلار باعث شد تا قیمت نهاده‌های دامی نیز بالا رود و این دو عامل قیمت مرغ را صعودی کرد.
تا آنجا که در بهار امسال، مرغ تا کیلویی ۴۰ هزار تومان در هر کیلوگرم نیز رسید. گران‌شدن مرغ، باعث رشد مصرف تخم مرغ شد و افزایش تقاضا در این زمینه نیز قیمتها را بالاتر برد.
قیمت تخم‌مرغ با این رشد تقاضا به دانه‌ای ۴ هزار تومان نیز افزایش پیدا کرد اما از آنجا که ارزان‌ترین محصول پروتئینی بازار بود، با وجود افزایش قیمت، تغییری در میزان مصرف آن به وجود نیامد.
با این حال اعتراض به قیمت تخم‌مرغ در جامعه به مراتب بیشتر از رشد قیمتها در بازار گوشت قرمز و مرغ بود زیرا دیگر محصولی نبود که بتوان با آن، کاهش مصرف تخم مرغ را جبران کرد.
در کنار اعتراض به گرانی تخم‌مرغ از سوی مردم، مرغداران نیز نسبت به رشد هزینه‌های تولید معترض بودند و از عدم دسترسی به نهاده‌های دامی در سامانه بازارگاه خبر می‌دادند.
در واقع هم تولیدکننده و هم مصرف‌کننده مرغ و تخم‌مرغ نسبت به شرایط اعتراض داشتند زیرا هیچ کدام نمی‌توانستند معامله با قیمت مورد انتظار به انجام برسانند.
مازاد ۱۰۰ هزار تنی تولید تخم مرغ در کشور
در همان زمان اگرچه برخی کمبود تولید تخم‌مرغ را به عنوان یکی از عوامل افزایش قیمتها معرفی می‌کردند، اما نگاهی به تولید و سرانه مصرف تخم مرغ نشان می‌دهد که کمبودی در این زمینه در بازار وجود ندارد.
در حال حاضر سرانه مصرف تخم‌مرغ هر ایرانی ۱۰.۵ کیلوگرم در سال است. با توجه به جمعیت ۸۵ میلیون نفری، میزان تخم‌مرغ مورد نیاز در داخل کشور ۹۰۰ هزار تن در سال خواهد بود.
با نگاهی به میزان تولید نیز که روزانه ۲.۸ هزار تن برآورد می شود، در مجموع یک سال، بیش از یک میلیون تن تخم‌مرغ در کشور تولید خواهد شد. بنابراین حتی اگر مصرف تخم‌مرغ ۱۰۰ هزار تن در سال نیز افزایش پیدا کند، باز هم کمبودی در تامین تقاضا وجود نخواهد داشت.
از همین رو، فرضیه کمبود عرضه در نوسان قیمت تخم‌مرغ چندان قابل دفاع نیست.
سهم نهاده‌های دامی در رشد قیمتها
در کنار آن اما عدم تامین نهاده‌های دامی و به ویژه ذرت باعث شد تا مرغداران اقدام به تهیه خوراک مورد نیاز دام از بازار آزاد کنند. بررسی‌های ایرنا نشان می‌دهد، اگر ذرت به عنوان نهاده دامی مرغ تخم‌گذار با قیمت آزاد تامین شود، قیمت هر کیلوگرم تخم‌مرغ به ۲۵ هزار تومان افزایش خواهد داشت. این در حالی است که قیمت تمام‌شده هر کیلو تخم‌مرغ از طریق تامین ذرت از سامانه بازارگاه، ۱۹ هزار تومان است.
با توجه به این مورد، با روی کار آمدن دولت سیزدهم و تکمیل کابینه دولت، تنظیم بازار نهاده‌های دامی در دستور کار قرار گرفت.
قطع دست دلالان و واسطه‌ها از بازار تأمین نهاده‌های دامی
تا آنجا که رئیس جمهوری در ادامه برنامه‌های سفر به استان فارس کشاورزی را یکی از ابزارهای مهم حفظ استقلال کشور دانست و گفت: باید به هر قیمتی تولید را به‌ویژه در عرصه تولید محصولات غذایی و کشاورزی ادامه دهیم.
سید ابراهیم رئیسی با بیان اینکه دولت وظیفه دارد فعالیت کشاورزان و دامداران را تسهیل کند، تاکید کرد: در این مسیر اجرای طرحی را دنبال میکنیم که در ماه‌های آینده می‌تواند دست دلالان و واسطه‌ها را از بازار تأمین نهاده‌های دامی قطع کند و بخشی از مشکلات دامداران و کشاورزان را مرتفع نماید.
رئیس جمهوری گفت: با اجرای این طرح، یارانه‌ای که صرف تأمین نهاده‌های دامی می‌شود، مستقیم به دست تولیدکنندگان می‌رسد تا با تولید به صرفه‌تر محصول، سود نهایی آن هم به مصرف‌کنندگان برسد.
حمایت از تولیدکننده و مصرف‌کننده با واقعی‌کردن قیمتها
در کنار این تصمیم نیز، دولت تلاش کرد تا حدی قیمت مرغ و تخم مرغ را در بازار واقعی کند تا تولیدکنندگان برای ادامه فعالیت خود توجیه اقتصادی داشته باشند.
از همین رو قیمت مرغ گرم تنظیم بازاری از ۲۴ هزار و ۹۰۰ تومان به ۳۰ هزار تومان افزایش پیدا کرد. از سوی دیگر، بنا بر آخرین تصمیمات جلسه ستاد تنظیم بازار قیمت مرغ منجمد تنظیم بازاری در میادین میوه و تره بار با کاهش ۵هزار تومانی از کیلویی ۲۵هزار تومان به کیلویی۲۰ هزار تومان خواهد رسید.
وزیر دادگستری بابیان اینکه در جلسه ستاد تنظیم بازار مصوب شد مرغ منجمد از کیلویی ۲۵ هزار تومان، باقیمت مصوب کیلویی ۲۰ هزار تومان در میدان‌های میوه و تره‌بار در اختیار مصرف‌کنندگان قرار گیرد، گفت که کسی بالاتر از این میزان حق فروش مرغ را در کشور نخواهد داشت. به این منظور دیگر کمبود یا مشکلی برای عرضه مرغ گرم نخواهد بود.
در خصوص قیمت تخم‌مرغ نیز، با توجه به افزایش هزینه‌های تولید از نیروی کار گرفته تا نهاده‌های دامی، تصمیم بر آن شد تا قیمت هر شانه تخم‌مرغ از ۳۶ هزار تومان به ۴۳ هزار تومان در میادین میوه و تره بار افزایش پیدا کند.
نظم به بازار برگشت
بررسی‌های میدانی ایرنا نشان می‌دهد این افزایش قیمت، باعث نظم در عرضه تخم‌مرغ در میادین میوه و تره بار شده و در حالی که صفی برای خرید وجود ندارد، تخم‌مرغ با قیمت مصوب هر شانه ۴۳ هزار تومان نیز در دسترس است.
وزیر دادگستری با تاکید بر اینکه برخی شرکت‌ها با بسته‌بندی کردن تخم‌مرغ آن را بالاتر از میزان مصوب ارائه می‌کردند، افزود: قیمت تخم‌مرغ شانه‌ای ۴۳ هزار تومان باید باشد و در میادین بار نیز به‌صورت شانه‌ای و فله‌ای توزیع می‌شود.
این اقدامات باعث شده تا بازار مرغ و تخم مرغ که به دلیل سیاست‌های غلط به سمت التهاب پیش می‌رفت با آرامش همراه شود و حتی در آینده بتوان امیدوار بود تا قیمتها به ثبات برسند.
با توجه به گرانی گوشت، رشد تقاضا برای خرید تخم‌مرغ در بازار، بی‌تاثیر در افزایش قیمت آن نبوده است.
با این حال، با جایگزینی مرغ‌های تخم‌گذاری که ابتدای امسال راهی کشتارگاه شده‌اند، به نظر می‌رسد در زمستان، حجم بالایی از تخم‌مرغ راهی بازار خواهد شد.
۱۹:۱۳ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۸
۰۵:۵۳ - ۱۴۰۰/۰۸/۱۹
